Je hoeft lang niet altijd je identiteitsbewijs te delen: dit zijn de regels

De datalekken vliegen ons om de oren. Regelmatig blijkt een digitale opslag van een winkel of instantie te zijn gekraakt en ligt persoonlijke informatie van klanten op straat. Dat kan verstrekkende gevolgen hebben. Zeker als criminelen daarbij een kopie van je identiteitskaart buit weten te maken. Wat kun je daar tegen doen?

Criminelen die met jouw identiteitsbewijs aan de haal gaan, kunnen veel schade aanrichten. Ze winkelen bijvoorbeeld uit jouw naam bij webwinkels door je persoonlijke gegevens in te vullen. Het openen van een nieuwe bankrekening of afsluiten van een telefoonabonnement hoeft allang niet meer in levenden lijve, maar kan ook met een kopietje van je paspoort. Er zijn zelfs voorbeelden waarbij criminelen leningen afsluiten op iemand anders naam en die persoon vervolgens een deurwaarder op de stoep krijgt.

Het is dus gevoelige informatie, maar je geeft je paspoort waarschijnlijk vaker af dan je denkt, bijvoorbeeld in een hotel, of als je een auto of fiets huurt. En misschien heb je een kopietje van je identiteitskaart wel in je mailbox zwerven, omdat je die een keer naar een werkgever hebt gestuurd. Als een van die systemen wordt gehackt, heeft die hacker jouw paspoort dus zo in handen.

Criminelen gebruiken nog meer trucjes om je Burgerservicenummer te ontfutselen. Ze zetten bijvoorbeeld een advertentie op een verkoopsite als Marktplaats. Om de deal af te ronden, vragen ze nog even om je identiteitsbewijs. Of ze zetten een vacature voor een niet-bestaande baan op een site, in de hoop zo je gegevens te bemachtigen.

Paspoort afgeven?

De boodschap is dus: controleer altijd met wie je te maken hebt. Bovendien mogen de meeste bedrijven helemaal niet om een kopie van je paspoort vragen. Alleen overheidsinstanties, banken, notarissen, casino’s, levensverzekeraars en je eigen werkgever mogen een gekopieerd identiteitsbewijs eisen.

Voor veel andere organisaties, zoals scholen en hotels, is het ook genoeg om het nummer van je identiteitsbewijs op te schrijven. En vaak is alleen het laten zien van je paspoort al genoeg om jezelf te identificeren, bijvoorbeeld als je alcohol koopt. Voor alle instanties geldt: ze mogen je BSN alleen gebruiken als ze daar wettelijk toe verplicht zijn.

Wegkrassen

Moet je toch ergens je identiteitsbewijs laten kopiëren, zorg er dan voor dat de belangrijkste informatie onleesbaar wordt gemaakt. Zet in ieder geval een streep door het Burgerservicenummer, dan kunnen criminelen er een stuk minder mee uithalen. Zet ook op het kopietje zelf de datum en de organisatie voor wie de kopie is gemaakt, zodat het niet meer ergens anders voor kan worden gebruikt.

Er zijn verschillende manieren om gevoelige informatie te verbergen. Bij gemeenten en de ANWB koop je een ID-cover, een speciaal soort hoesje dat over je pasfoto en je BSN heen valt. Daarnaast heeft de overheid de app KopieID gemaakt voor iOS en Android. Met de app maak je zelf een foto van je paspoort. Daarna kun je gevoelige informatie als het BSN doorstrepen. Je moet iets wegkrassen, voordat je de foto kunt opslaan, om te voorkomen dat je een afbeelding van je paspoort onbeveiligd op je telefoon hebt staan. 

Ook kun je invullen voor wie de kopie is bedoeld, wat vervolgens als een soort watermerk over de afbeelding wordt geplaatst. Zo weet je zeker dat jouw gevoelige informatie goed is beschermd.

Bron AD, Erik Nusselder 29-04-21